Het komt soms voor dat een bestuursorgaan een overtreding van de wet- of regelgeving constateert of hier via een handhavingsverzoek op wordt gewezen. Het gaat dan bijvoorbeeld om de bouw van een constructie zonder de daartoe benodigde omgevingsvergunning. In dat geval is het bestuursorgaan in beginsel gehouden om hier handhavend tegen op te treden. Dit wordt de beginselplicht tot handhaving genoemd.

De beginselplicht tot handhaving kent twee uitzonderingen, namelijk 1) wanneer de handhaving onevenredig zou zijn en 2) wanneer er een concreet zicht is op legalisatie. Zoals gezegd zijn dit echter uitzonderingen. Normaliter zal een bestuursorgaan handhavend moeten optreden wanneer een overtreding bekend wordt.

Het bevoegde bestuursorgaan heeft drie sanctiemiddelen tot haar beschikking, waarvan twee herstelsancties en één bestraffende sanctie, om tot handhaving over te gaan. Het betreft:

• De last onder bestuursdwang: deze sanctie kan bijvoorbeeld worden gebruikt wanneer een bouwwerk zonder de daartoe benodigde vergunning is gebouwd. Een overtreder dient het bouwwerk dan binnen een bepaalde termijn te verwijderen. Als hij daar niet toe overgaat, zal het bevoegde bestuursorgaan de overtreding zelf ongedaan maken. De kosten die daarmee gemoeid gaan komen in dat geval voor rekening van de overtreder.
• De last onder dwangsom: bij deze sanctie krijgt een overtreder een termijn om de overtreding ongedaan te maken. Indien hij daartoe niet binnen de termijn overgaat, wordt hem een periodieke dwangsom opgelegd totdat de overtreding is beëindigd.
• De bestuurlijke boete: zoals de naam al zegt dient bij deze sanctie een onvoorwaardelijke geldsom te worden betaald. Er wordt bij een bestuurlijke boete geen termijn gegeven om een overtreding te beëindigen, waarmee de boete voorkomen zou kunnen worden.

Zoals reeds kort is aangegeven, kan een bestuursorgaan via een handhavingsverzoek worden gewezen op een overtreding. Een handhavingsverzoek kan u ook zelf indienen. Een dergelijk verzoek kan bijvoorbeeld worden ingediend tegen illegale bouw, maar ook tegen overlast die wordt veroorzaakt door een bedrijf.

Bij het indienen van een handhavingsverzoek zijn er enkele punten waarop gelet moet worden. Een handhavingsverzoek wordt namelijk alleen behandeld wanneer u een belanghebbende bent in de zin van artikel 1:2 Awb. Ook dient het handhavingsverzoek te worden ingediend bij het bevoegde bestuursorgaan.

Vanzelfsprekend kunnen wij u adviseren ten aanzien van het bovenstaande. Indien u een handhavingsverzoek wenst in te dienen, kunt u altijd contact met ons opnemen.