Beëindiging partneralimentatie als gevolg van ouderverstoting

Het Gerechtshof te Den Haag heeft onlangs een uitspraak gedaan omtrent het beëindigen van partneralimentatie als gevolg van ouderverstoting. Benieuwd hoe dit zit en waarom het gerechtshof tot deze uitspraak is gekomen? Lees dan dit artikel waarin deze recente uitspraak centraal staat.

Op grond van de wet is de verzorgende ouder verplicht het contact tussen de kinderen en de niet verzorgende ouder te bevorderen. Helaas gebeurt dat in de praktijk niet altijd. Het komt zelfs voor -in situaties waarbij de ouders verwikkeld zijn geraakt in langdurige en ernstige scheidingsconflicten- dat de ene ouder probeert het kind (bewust of onbewust) zodanig te beïnvloeden dat de band met de andere ouder verbroken wordt. Er wordt dan door de verzorgende ouder alleen negatief over de andere ouder gesproken en het contact met het kind wordt zo moeilijk mogelijk gemaakt. Uiteindelijk neemt het kind de negatieve gevoelens over en besluit het kind het contact met de andere ouder te verbreken. We noemen dit ouderverstoting. Het kind lijkt zelf de keuze te maken, maar doet dit slechts onder druk van het loyaliteitsconflict dat is ontstaan door de manipulatie van de verzorgende ouder. De ouder, die als gevolg van de eigen scheidingsemoties, de belangen van het kind uit het oog is verloren. Dit is zeer schadelijk voor het kind. Het is voor ouders (met name vaders) die hiermee te maken krijgen moeilijk om dit patroon te doorbreken.

Om dit tegen te gaan en tot effectuering van een contactregeling te komen worden er soms door de rechter dwangmiddelen (zoals een dwangsom) opgelegd of er wordt een ‘omgangsondertoezichtstelling’ uitgesproken (mits aan de wettelijke voorwaarden voor een ondertoezichtstelling is voldaan). In een enkel geval wordt zelfs het hoofdverblijf van het kind gewijzigd. In een recente uitspraak van het Gerechtshof te Den Haag d.d. 30 januari 2019 (ECLI:NL:GDHHA:2029:330) gaat het gerechtshof nog een stap verder en wordt het belemmeren van het contact door de verzorgende ouder ‘afgestraft’ met het beëindigen van de partneralimentatie.

In die zaak is er al jarenlang geen contact tussen de vader en de kinderen. De moeder heeft daarin een grote rol gespeeld, zo blijkt onder meer uit een uitvoerige brief van de oudste dochter aan het gerechtshof. In deze brief licht de dochter toe dat de vrouw zich voortdurend negatief uitliet over de man, waardoor zij als jong meisje overtuigd was van de slechtheid van haar vader. Zij en haar moeder hebben het voor haar vader zo goed als onmogelijk gemaakt om contact met haar te hebben. Naarmate de dochter ouder werd, werd haar echter duidelijkheid dat haar moeder haar eigen boosheid jegens haar vader op haar aan het opleggen was en heeft zij contact met haar vader gezocht en zich ingezet voor een goede vader-dochter relatie.

Het gerechtshof gaat uit van de juistheid van deze brief. Het gerechtshof overweegt dat de negatieve houding van de vrouw jegens de man heeft geleid tot het jarenlang ontbreken van contact tussen hem en de kinderen, maar ook tot sociaal-emotionele problemen bij de oudste dochter. De man is daarnaast een vreemde voor de jongste dochter, aangezien zij en de man elkaar door toedoen van de vrouw nimmer meer hebben gezien.

Deze omstandigheden maken naar het oordeel van het hof dat van de man, die inmiddels bijna vijfenhalf jaar partneralimentatie heeft voldaan, niet langer kan worden gevergd dat hij partneralimentatie voldoet aan de vrouw. Het gerechtshof overweegt: “Naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid is het onaanvaardbaar dat de vrouw nog langer partneralimentatie verlangt van de man, terwijl zij het omgangsrecht van de man (en van de kinderen) in plaats van dat te bevorderen in zo’n ernstige mate heeft verhinderd. Het hof zal dan ook vaststellen dat de alimentatieverplichting van de man jegens de vrouw eindigt.”

Dit is bij mijn weten de eerste uitspraak van een rechter waarbij de rechter heeft besloten om de partneralimentatie te beëindigen op grond van het frustreren van het contact tussen de alimentatieplichtige en de minderjarige(n). De houding van de vrouw is haar duur komen te staan. Ik ben benieuwd of dit tot meer vergelijkbare uitspraken gaat leiden. Onze familierechtadvocaten houden dit nauwlettend in de gaten. Mocht u zelf in een situatie zitten waarin uw omgangsrecht in ernstige mate door de andere ouder gefrustreerd wordt (en u gehouden bent partneralimentatie te voldoen) neemt u dan contact op met een van onze gespecialiseerde familierechtadvocaten om de mogelijkheden te bespreken.