Straftoemeting bij rijden onder invloed van alcohol en drugs

Met grote regelmaat dienen verdachten zich te verantwoorden voor de politierechter in verband met de verdenking van rijden onder invloed van alcohol. De rechtbanken (het LOVS) hebben landelijke oriëntatiepunten voor de straftoemeting in dit soort zaken ontwikkeld, waardoor redelijk eenvoudig kan worden ingeschat welke straf aan de orde zal komen. Dit zal in beginsel een geldboete en een rij-ontzegging zijn. De hoogte c.q. duur hiervan hangt af van de hoeveelheid alcohol die u gedronken heeft (het aantal ug/l dat u geblazen heeft). Uiteraard spelen in iedere zaak de persoonlijke omstandigheden van de verdachte een rol. Er is dus alle reden is om in dit soort zaken een advocaat in te schakelen die met u naar de zitting gaat om uw belangen te behartigen. Te meer, nu het openbaar ministerie bij het formuleren van de strafeis in de praktijk blijft vasthouden aan de eigen richtlijn, die zwaarder is dan de landelijke oriëntatiepunten van de rechtbanken. Een toelichting van een gespecialiseerde strafrechtadvocaat kan net het verschil maken tussen een onvoorwaardelijke en een voorwaardelijke rij-ontzegging.

Hoe zit dat nu met de straftoemeting bij de verdenking van rijden onder invloed van drugs? Sinds de invoering van de speekseltest (de voorlopige indicator voor drugsgebruik, vergelijkbaar met de blaastest) dienen verdachten zich steeds vaker voor de politierechter te verantwoorden in verband met de verdenking van rijden onder invloed van drugs. Daar zijn nog geen landelijke oriëntatiepunten van de rechtbanken voor. Wel is er een richtlijn van het openbaar ministerie die ziet op de straftoemeting bij rijden onder invloed van drugs. Net als bij rijden onder invloed van alcohol zullen de straffen die op basis van deze richtlijn van het openbaar ministerie worden geëist hoger zijn dat dan de straffen die door de rechtbanken worden opgelegd. 

Om hier duidelijkheid over de creëren heeft het gerechtshof te Den Haag op 6 mei 2019 in een reeks arresten een kader geformuleerd voor de bestraffing van overtreding van artikel 8 Wegenverkeerswet in de volgende situaties: het besturen van een voertuig onder invloed van drugs, onder invloed van twee verschillende soorten drugs en onder invloed van alcohol en drugs (ECLI:NL:GHDHA:2019:921 en 924). Ook geeft het gerechtshof uitgangspunten waarin deze situaties zich voordoen in combinatie met strafverzwarende omstandigheden, zoals recidive en/of gevaarlijk verkeersgedrag.

Het gerechtshof Den Haag geeft in deze arresten allereerst aan dat -in tegenstelling tot de straffen bij rijden onder invloed van alcohol- de mate van overschrijding van de wettelijke geformuleerde grenswaarden bij de straftoemeting géén rol speelt.

“Het hof heeft moeten vaststellen dat geen op wetenschappelijke wijze verkregen gegevens voorhanden zijn waarmee aan de hand van de aangetroffen concentratie van de drugs de mate van gevaarzetting door het gebruik van deze stof kan worden beoordeeld. Dat betekent dat alleen de constatering dat sprake is van overschrijding van genoemde analytische grenswaarde een algemeen bruikbaar aanknopingspunt voor vaststelling van de strafwaardigheid van het bewezenverklaarde kan dienen. De mate van overschrijding moet – in afwachting van nader wetenschappelijk onderzoek – buiten beschouwing worden gelaten.”

Het gerechtshof komt dan tot de volgende uitgangspunten:

Enkelvoudig gebruik drugs:

Geldboete van € 850,- en voorwaardelijke rij-ontzegging van 6 maanden;

Indien recidive en/of gevaarlijk verkeersgedrag: geldboete van € 850,- en rij-ontzegging van 6 maanden;

Indien recidive én gevaarlijk verkeersgedrag: geldboete van € 850,- en rij-ontzegging van langer dan 6 maanden.

Gecombineerd gebruik drugs (meerdere soorten drugs of alcohol en drugs):

Taakstraf van 40 uur en rij-ontzegging van 12 maanden waarvan 6 maanden voorwaardelijk.

Indien recidive en/of gevaarlijke verkeersgedrag: taakstraf van 40 uur en een rij-ontzegging van 12 maanden.

Indien recidive én gevaarlijk verkeersgedrag: taakstraf van 40 uur en een rij-ontzegging van 15 maanden.

Wederom spelen de persoonlijke omstandigheden van de verdachte een rol bij de vraag welke straf passend en geboden is. Gelet hierop, alsmede gelet op het feit dat de straftoemeting in zaken van rijden onder van invloed van drugs nog niet volledig is uitgekristalliseerd (zowel de wetenschap als het LOVS is aan zet om duidelijkheid te creëren) doet u er goed aan om een gespecialiseerde strafrechtadvocaat in te schakelen. Uw belangen bij behoud van het rijbewijs zijn groot. Indien u te maken krijgt met een verdenking van rijden onder invloed van drugs (en/of alcohol) neemt u dan contact op met een van de gespecialiseerde strafrechtadvocaten van Houben & Van Dijck Advocaten.